Çift ve Evlilik Terapisi Nedir?
Çift ve Evlilik Terapisi Nedir? İlişki Terapisi Nasıl Yapılır?
Evlenmenin iyisi olur ama kusursuzu olmaz. İlişkiniz kusursuz başlasa bile zaman içerisinde bu iki kişilik yolculukta, bazen yorgunluklar, kırgınlıklar, virajlar, inişler yokuşlar, kayboluşlar olabilir. Ne kadar bildiklerinizle iyi niyetli, sevgiyle yaklaşsanız da ilişkinizde ki bu yolculukta mutluluk ve huzur rotasından uzaklaştığınız anlar olabilir. İlişkinizin bu rotaya, daha güvenilir yollardan ulaşması noktasında bazen destek almaya ihtiyaç duyabilirsiniz.
Evlilik Terapisi Nedir?
Aynı evi paylaşmak evli olmak, değildir. İki insanın birlikte ihtiyaçlarını doyuma ulaştırdığı bir yapıyı inşa etmesidir. Yani evlilik, iki insanın birbirlerinin hayatını kolaylaştırmasıdır. Aksi takdirde eşlerden her biri için hayat içinden çıkılamaz bir boyuta ulaşır. Bu gibi durumlarda hemen kırıp, dökmek, pes etmek yerine içinde bulunduğunuz durumla baş etme noktasında farklı çözüm yollarını gözden geçirebilirisiniz. Bazen içinde bulunduğunuz bu durumu aşma noktasında en iyi çözüm, deyim yerindeyse “gemileri yakmadan” önce veya ilişkinizde görünür de her şey yolunda olsa bile evliliğinizdeki uyumu ve doyumu daha da artırmak amacıyla uzman bir psikolojik danışmandan evlilik terapisi alabilirsiniz. Terapi sürecine tek başınıza dahil olabileceğiniz gibi eşinizle birlikte katılmanız süreci daha da faydalı kılacaktır.
Çift ve Evlilik Terapisine Hangi Durumlarda Başvurulur?
- Kendinizi mutsuz hissediyorsanız,
- Sürekli kavga edip aynı kısır döngüde tekrar ediyorsanız,
- Kendinizi değer görmüyormuş gibi hissediyorsanız,
- Evliliğinizin geleceğini olumlu göremiyorsanız,
- Kendinize veya eşinize güven duymakta zorlanıyorsanız,
- Bir çıkar yol bulamıyorsanız,
- Her şeyin tükendiğine inanıyorsanız,
- Beraber karar almak imkânsız gibi geliyorsa,
Bu ve bunlar gibi birçok durumlara çok sık rastlıyorsanız çift veya evlilik terapisine başvurabilirsiniz.
Çift ve Evlilik Terapisine Kimler Katılır?
Evlilik Öncesi İlişki Terapisi
Evlilik / Çift terapisi yardımı almak için evli olmak gerekmemektedir. Evlilik kararı alma aşamasında da İlişki / çift / evlilik terapilerine başvurulabilir. Psikoterapi almak evliliğe giden yolda kafanızda bulunan belirsizlikleri netleştirebilmek, kendinizi ve partnerinizi daha iyi tanımak, anlamak, ilişkinizin geleceğini şekillendirmek gibi konularda size ve partnerinize düşen sorumlulukları daha iyi planlayabilmek noktasında avantajlar sağlayacaktır.
Evlilik Danışmanlığında Amaç, yaşam boyu sürdürmeyi düşlediğiniz ilişkinizi daha mutlu, daha keyifli, daha sağlıklı bir yapıda var edebilmektir.
Evlilik kararı alan çiftler ilişkilerindeki zorlukları anlamaya, bu zorluklarla baş etmeye ve oluşabilecek olumsuzlukları engellemeye çalışırlar.
İlişki ve evlilik terapilerinde kişi ömrü boyunca mutlu bir ilişki veya evlilik için bilmediklerini öğrenmeye çalışma çabası içerisine girerler.
Evliliğin Başında Olan Çiftlerle Evlilik Terapisi
Evliliğin ilk yılları çok önemlidir. Evliliğe alışma süresi, iki farklı insanın aynı evde yaşamaları, sorumluluklar, çevre faktörleri işin içine girdiğinde uyum sağlayamayacağını düşünme noktasına geldiklerinde boşanmalar baş göstermeye başlar.
Günümüzde tüketimi çabuk olan şeylerin başında geliyor evlilikler. Çok çabuk pes ediliyor. Belki başta ailelere kafa tutarak aşkları için savaşan gençler daha evliliklerinin ilk yıllarında karşılaştıkları sorunlara göğüs geremiyorlar. Yıkıcı olmanın yapıcı olmaktan daha kolay olduğunu gözlemleyebiliyoruz. Aynı kültürlere sahip olunsa bile farklı aileler ile yetişiyor olmanın bile farklılığı evliliğin gidişatını değiştirmeye yetiyor.
Bir terapistten yardım alacak olmanın verdiği eksiklik, utanma duygusu, evliliklerinin ilk günlerinde yaşadıkları sorunları bile ertelemelerine neden olur. “Zamanla düzelir” in arkasına sığınmaya başlarlar. Fakat bu durum yaşadıkları problemleri daha da içinden çıkılamaz bir hale sokar.
Küçük Çocuklara Sahip Çiftlerle Evlilik Terapisi
Yeni bebeği olan aileler aileye katılan bu yeni üyenin gelmesiyle anne ve babaya yüklenen yeni rollere alışmaya çalışırlar. Bu süreçte birbirlerinden bekledikleri ilgi, destek, duygusal düşünme gibi durumlar evliliğin gidişatını etkileyecek nitelikte olabilir. Bir çok konuda sürtüşmeler başlar örneğin çocuğun geleceği, nasıl yetişeceği, sorumlulukların ağırlığı ve paylaşımı, annenin işe geri başlama süresi, maddiyat… sorulara cevap bulamamak, birbirlerine ayrılan zamanın kısıtlılığı, paylaşamamak evlilikte mutsuz olmanın en büyük temelidir.
Ergenlik Çağında Çocuğu Olan Çiftlerle Evlilik Terapisi
Ergenlik dönemine kadar her şey çok güzeldi tam da istediğiniz gibi ama zaman değişti, biz değiştik, çocuklarımız büyüdü… Onlar artık birer ergen ve biz aileler bu çağda olan çocuklarımızla nasıl iletişim kurmalıyız ki bu dönemi hem onlar hem de biz anne babalar için daha rahat atlatalım.
Bu yaşlardaki gençler artık kendilerini fark edip her şeyi kendileri yapma arzusunda olurlar. Daha fazla özgürlük, daha fazla anlayış, daha fazla bağımsız olmak isterler. Ama ailelerden bu isteklere olumsuz karşılık gelince çatışmalar başlar. Bu çatışmalar zaman içinde anne ve babanın arasındaki iletişimi de zedelemeye başlar.
Yaşanan bu tatsızlıklar aile bireylerinin daha çok bir araya geldiği zamanlarda ortaya çıkan durumlardır. Böyle günlerde sürekli eleştirmek, onları yönlendirmek, kısıtlamak, karşılaştırmak yerine mümkün olduğunca sıradan gündelik sohbetler edin. Tartışılacak bir konu varsa bile konuyu fazla uzatmayın, yargılayıcı, baskıcı bir tutum sergilemeyin, onu da dinleyin ve biraz esnek olun.
Zaman içinde yaşanan bu gergin durumlar aile bireylerini karşı karşıya getirir. Ve sizler her şeyi denemiş olabilirsiniz çocuğunuz ve eşinizle olan ilişkiniz için ama yinede yetersiz kaldığınızı, tıkandığınızı düşündüğünüzde bir uzmandan yardım almanızda fayda var.
İleri Yaştaki Çiftlerle Evlilik Terapisi
Yaşlar ilerledikçe çiftlerin birbirlerinden beklentileri farklılık gösterir. Çocuklar okutulmuş, evlendirilmiş, torun sahibi olunmuş yani kısacası görev tamamlanmıştır. Artık kendi için zaman ayırmayı düşünen çiftler hayat koşullarının ne getireceğini bilemediklerinden plansızca yaşamaya başlarlar. Birlikte daha fazla zaman geçirilir fakat bu durum gün geçtikçe monoton bir hal alır. Sağlık sorunları çıkar onlarla başa çıkma durumu stresi ve huzursuzluğu beraberinde getirir. Bu da çiftlerin birbirlerine olan tahammüllerinin azaldığını düşündükleri bir döneme sürükler. Bu dönemde bir uzmandan alınan destek çiftelere geçmiş zamanda elde ettikleri tecrübelerini kullanma imkanı sunar.
Çift ve Evlilik Terapisti Nasıl Olunur?
En çok merak edilen sorulardan birisi ‘Nasıl Terapist Olabilirim‘dir. Bu mesleğin eğitimi bazı üniversitelerin bağlı olduğu fakültelerin psikoloji, psikolojik danışma ve rehberlik, sosyal hizmetler vb. lisans bölümlerinden mezun olduktan sonrasında yine aynı alanlarda yüksek lisans ve doktora eğitimlerini “evlilik ve aile danışmanlığı” alanlarında devam ettirilmesi, bu süreçte de alacakları süpervizyon ve diğer sertifika eğitimlere dahil olunması ile gerçekleşmektedir.
Bu bölüme lise ve dengi okullarının mezun öğrencilerinin katıldığı ÖSYM’nin uyguladığı sınavın “Eşit Ağırlık (EA)” puanı ile girilir.
- 4 yıllık bir eğitimdir.
- Eğitimde verilen dersler şöyledir:
- İstatistiğe Giriş
- Çağdaş Psikoloji Akımları
- Ruh Sağlığına Giriş
- Eğitim Psikolojisi
- Motivasyon ve Heyecan
- Gelişim Psikolojisi
- Sosyal Psikolojiye Giriş
- Ruh Sağlığı
- Hafıza ve Dikkat
- Öğrenme Psikolojisi
- Araştırma Yöntem ve Teknikleri
- Psikosomatik Hastalıklar
Çift ve Evlilik Terapisinin Amaçları
- Her terapide olması gerektiği gibi evlilik terapisinde de amaçlar çiftlerle birlikte onların ihtiyaçları doğrultusunda kararlaştırılmasıdır.
- Yaşanan travmalar, hastalık, aldatılma, sıkıntıların üstesinden gelebilmek, beraber aynı dönemlerden geçmek, şiddet, emeklilik, yeni bir iş…
- İlişkiyi en başından günümüze kadar değerlendirip ilerisi için daha iyi nasıl oluru düşünmek.
- Farklı nedenlerden kaynaklanan sürtüşmelerle başa çıkmak.
- Birbirlerini iyi dinleyip anlayabilmek, iletişim kurabilmek.
- Çiftlerin evliliklerindeki umudu ve birbirlerine olan bağlılığını artırmak.
- Çiftlerin bireysel hayatları ve gelecekte nasıl mutlu olacaklarıyla ilgili kararlar alabilmek.
- Eğer ki bu karar boşanma ise bu ayrılığın hem kendileri hem de çocukları üzerindeki oluşacak olumsuzlukları en aza indirebilmek.
- Aynı bağı tekrar güçlendirebilmek.
- Evlilik terapilerinde çiftler aynı amaçla geliyor olmayabilir. Biri yaşadığı haksızlığı anlatmak isterken diğeri bu isteği anlamsız bulabilir.
İlişki Terapisi Kaç Seans Sürer?
Bu tür ilişki / evlilik terapilerde genelde ilişkiyi güçlendirmek, istekleri, beklentileri daha net anlayabilmek amacıyla seanslar 7 ile 10 gün arasında tekrarlanır. Bu terapi süreci çiftlerin birbirlerini daha iyi tanımalarını sağlamak amacıyla sonraki seanslar iki hafta bir tekrarlanır. Terapi yöntemleri farklılık gösterir. Kısa süreli çözüm odaklı psikoterapi yaklaşımını merkeze alan bir terapistten yardım alıyorsanız bu süreç 5 ile 10 seans arasında değişebilir. Terapiler çiftlerin evlilikleriyle ilgili alacakları kararı çözüme ulaştırıncaya kadar sürer.
Evlilik Terapisi Nasıl Yapılır?
- Evlilik terapistlerinin ilk önceliği objektif olabilmektir.
- Çiftlerin geçmişlerine odaklanmak yerine ya da bilinç altındaki yaşadıkları gibi problemlerden çok şu anki yaşadıkları güncel sorunlara çözüm bulmaya çalışır.
- Terapistlerin dikkat etmesi gereken bir diğer konu da çiftlerin bu terapi sürecinde birbirlerine olan saygısını korumaktır.
- İlk seanslarda çiftlerin bireysel ve birlikteliklerindeki amaçları belirlemek üzerine görüşmeler yapılır. Çünkü bazı çiftler kendilerini terapiye getiren nedenin farkında olsalar bile amacın ne olduğunu bilemezler.
- İlişkilerindeki sorunların neden kaynaklandığını, sağlıklı bir ilişkinin mümkün olabileceği konusunda çiftler bilgilendirilir.
- Eşler daha sağlıklı, uzlaşmacı iletişim kurabilmeyi öğrendiklerinde aralarındaki problemin neden kaynaklandığını daha net görebilir ve çözüme ulaşabilmek için büyük bir çaba içerisinde olurlar.
- Zaman zaman terapi süresinde tartışmalar yaşansa bile terapistin objektif olarak konuya açıklık getirmesi gerekir.
- Bu tür terapiler çiftlere birbirleriyle daha iyi iletişim kurarak çizecekleri hayatla ilgili hayallerini, korkularını, düşüncelerini rahatça ifade etme olanağı sunar.
Eşlerden Birisi Evlilik Terapisine Katılmak İstemezse Neler Yapılabilir?
Taraflardan birinin terapilere katılmak istememesi durumunda yürütülecek olan evlilik terapisinin hiçbir amacı kalmaz. Gelen taraf sadece olaylara kendi açısından bakacağı için terapi bireysel terapiye dönüşür ve çiftlerin hayata bakış açısını değiştiremedikten sonra bu terapinin de bir anlamı kalmaz. Bu nedenle öncelikle çiftlerin beraber bu sürece karar vermeleri gerekir. Terapilere katılmamak konusunda kesin kararlı olan eşin aslında gelmek istemeyiş sebeplerinin arasında utanma, eksiklik, suçlanma korkusu gibi nedenler yatar. Bu yüzden ikna ederkenki üslup çok önemlidir.
Terapiye çiftlerin birlikte karar verip istekli bir şekilde gelmeleri süreci hızlandırır ve daha çabuk çözüme ulaşılmayı hedefler. Terapiler boyunca çiftlerin sürekli birbirlerini şikayet eden bir tutum sergilemesi hem ortamı gerginleştirir hem de amacımıza ulaşmamızı zorlaştırır. İçinde bulunduğunuz durumu sakin ve seçici cümlelerle telaffuz etmeniz hem sizi rahatlatacaktır hem de eşinizin kendisini daha rahat ifade etmesine olanak sağlayacaktır.
Evlilik Terapisinin Avantajları Nelerdir?
- Çiftler evlilik terapisine katılmak için birbirlerini motive edebilir.
- Mutlu bir evlilik ve aile kurabilmek için evlilik aşamasında terapi almak daha sağlıklı ilişkiler kurmanızı sağlar.
- Odak noktası sadece kendileri olmayacağı için gergin ve çekingen bireyler daha rahat olurlar.
- Yalnızken birbirlerine anlatmaya çekindikleri konuları terapide birlikteyken kolayca dile getirirler.
- Terapilere birlikte katılınması durumunda terapistin çiftleri daha net anlaması kolaylaşır.
- Terapistler bu süreçte bireyleri ayrı ayrı dinlemektense birlikte dinleyerek gözlemler ve sergiledikleri tutum ve davranışlar doğrultusunda geri bildirim yapabilir.
- Çiftlerin çözüm sürecinde terapiye birlikte katılmalarının verdiği motivasyonla değişimi uygulama konusunda daha istekli olurlar.
Evlilik Terapisi Ne Gibi Dezavantajlar Getirir?
- Bu tür evlilik terapilerinde bireyler her konuyu eşlerinin yanında görüşmek istemeyebilir.
- Eşler arasında ilişkilerini etkileyecek sırlar olabilir.
- Bir eş isteyerek terapilere katılırken diğer eş zorla getiriliyor olabilir. Bu durumu direk söylemeseler bile terapistler bunu fark eder ve müdahele ederler.
- Çiftlerden bazıları seansları yönetmeye çalışabilir böyle zamanlarda terapistler eşit konuşma hakkı verilen çiftleri uyarmakta zorlanabilir.
Evlilik Terapisini Neler Zorlaştırır?
- Her şeyin açıkça anlatılmaması.
- Terapilere zorla, gönülsüz geliyor olmak.
- Terapiye getirebilmek için ikna etme çabalarında kullanılan bazı gerçek dışı vaatler bireylerde yüksek beklentiye neden oluyor.
- İlişki terapilerinde kişilerin beklentileri kendilerinin ve eşlerinin değişmesini beklemesi ve istemesi durumu.
- Terapiye duyulan ihtiyacın farkında olmak fakat çiftlerin tam olarak ne istediklerini bilmiyor olmaları.
- Terapiye eşlerin farklı amaçlarla geliyor olması.
- Terapi süresince alınan kararları yerine getirmiyor olmaları.
- Terapiye olan güvenin eksikliği ve içinde bulundukları durumun düzelmeyecek olduğunu düşünmeleri.
- Erken teşhisin önemli olduğu bir durumda evliliklerdir. Çiftlerin terapiste gelmelerinde geç kalınması durumu süreci zorlaştırır.
- Terapiye başlandıktan sonra eşlerden birinin terapistle bireysel görüşme talep etmesi.
Evlilik Terapisi Nerelerde Uygulanır?
- “Psikoterapi Merkezleri”
- “Psiko-Sosyal Kurumlar”
- “Terapistlerin Ofisleri”
- “Hastane ve Klinikler”
- “Aile Danışma Merkezleri”
Evlilik Terapisi Nasıl Gelişti?
Evlilik terapisi Amerika’da 1930’lu yıllarda ortaya çıkmıştır. O dönemde sadece evli ve evlenmek üzere olan çiftlere zaman ayrılmıştı. Terapistler evlilik terapisi almak isteyen danışanlarıyla birebir görüşürlerdi. Terapilerin amacı çiftleri birlikte dinleyip çözüm bulmak değil, bireysel terapi uygulayarak eşlere aile yaşamı ve evlilik hakkında eğitim vermekti.
Terapistler daha çok psikodinamik yaklaşımlar ile sorunları bireysel çözmeye çalışmışlardır.
Yıllara göre boşanma oranlarının arttığı gözlemlendikçe aile terapisi, evlilik terapisi ortaya çıktı.
Değişik terapi yöntemleri gelişti. Bu yöntemler terapistlerin aldığı eğitimlere göre farlılık gösterir. Kullanılan yöntemlerin bir çoğu aslında bireysel terapiler için geliştirilmiştir fakat günümüzde evlilik terapileri için uyarlanmıştır.